काठमाण्डौ । राष्ट्रकवी माधवप्रसाद घिमिरेको निधन भएको छ । १ सय एक बर्षको उमेरमा मंगलबार साँझ ५ बजेर ५५ मिनेटको समयमा लैनचौरस्थित आफनौ निवासमा घिमिरेको निधन भएको बुहारी विजेता घिमिरेले अखबार अनलाइनलाई बताउनु भयो । परिवार श्रोतका अनुसार फोक्सेमा समस्या भएपछि अक्सिजनको कमी भएर घिमिरेको निधन भको जनाएको छ । थप विवरण आउन बाँकी छ ।
को हुन घिमिरे ?
माधवप्रसाद घिमिरेको जन्म वि.सं. १९७६ असोज ७ गते भएको थियो । घिमिरे स्वच्छन्दतावादी भावधारा र परिष्कारवादी शैली भएका कुशल नेपाली साहित्यकार कवि र गीतकार हुन्।
उनी बाल्यावस्थादेखि निरन्तर रुपमा नेपाली साहित्यका कविता, खण्डकाव्य, गीतिनाटक, कथा, अनुवाद लेख (प्रबन्धजस्ता अनेकौं विधा-उपविधाहरुमा निरन्तर कलम चलाउदै आएका थिए । प्रकृतिका अनेकन विविध पक्षहरुलाई आफ्ना जीवन्त रचनाहरुमा समावेश गर्दै जीवनलाई नै प्रकृतिसापेक्ष ढङगबाट व्याख्या गर्ने उनका लेखाइहरु दीर्घसाधनाले भरिएका छन्।
घिमिरेले वि.सं. १९९२ सालमा गोरखापत्रमा आफ्नो कविता छपाए थिए। उनका नवमञ्जरी (१९९४), घामपानी (२०१०), नयाँ नेपाल (२०१३), किन्नर-किन्नरी (२०३३) जस्ता कवितासङ्ग्रह सङ्कलित छन्।
सुरुवाती जीवन
माधवप्रसाद घिमिरेको जन्म वि.सं. १९७६ असोज ७ गते लमजुङ जिल्लाको पुस्तुन गाउँमा भयो। जन्मिएको तीन वर्षमा उनकी आमा बितिन। ६ वर्ष हुँदा अक्षर चिनेका उनले ८–९ वर्षको हुँदा गाउँको फुलेबाबासँग पञ्चांग अध्ययन गरे। ११ वर्षको उमेरमा घर छाडेर दुराडाँडा (लमजुङ) गाउँको संस्कृत पाठशाला हुँदै काठमाडौंको रानीपोखरीमा रहेको संस्कृत प्रधान पाठशाला र तीनधारा संस्कृत पाठशालासम्म आइपुग्दा उनले प्रथमा उत्तीर्ण गरे। त्यसपछिको अध्ययनका लागि उनी बनारस पुगे। घिमिरेले भारतमा बनारसको क्विन्स विश्वविद्यालयबाट सर्वदर्शनमा शास्त्री गरेका थिए ।
पेशागत जीवन र अन्य
१४ वर्षको उमेरमा ज्ञानपुष्प शीर्षकमा वि.सं .१९९२ मा गोरखापत्रमा पहिलो रचना छपाएर काव्य सिर्जनामा प्रवेश गरे। घिमिरे वि.सं.२००५ सालमा गोरखापत्रमै सह सम्पादकको जागिरे पनि थिए। बनारसबाट शास्त्री प्रथम खण्ड उत्तीर्ण गरेपछि वि.सं. १९९८ सालमा भाषानुवाद परिषदबाट मासिक २५ रुपैयाँ तलबमा लेखक पदमा र वि.सं. २००१ सालमा गोरखापत्र दैनिकमा मासिक ४० रुपैयाँ तलबमा सहायक सम्पादक रही काम गरे। त्यसपछि २०१० सालमा लक्ष्मीप्रसाद देवकोटाको अध्यक्षतामा गठन भएको काव्य प्रतिष्ठानमा चार वर्षसम्म सदस्य थिए।
वि.सं. २००८ सालमा लमजुङ फर्किएर माध्यमिक विद्यालयको प्रधानाध्यापक भएर शिक्षा क्षेत्रमा प्रत्यक्ष रूपमा संलग्न भएका थिए।
चर्चित राष्ट्रिय गीत ‘गाउँछ गीत नेपाली’ का रचनाकार घिमिरेका अन्य चर्चित गीतहरूमा ुफूलको थुङ्गा बगेर गयो (तारादेवी) तथा (आजै र राति के देखेँ सपना’ (नारायण गोपाल) ले गाएका छन्। उनी वि.सं. २०१४ सालमा नेपाल राजकीय प्रज्ञा प्रतिष्ठानको सदस्य भएपछि आजीवन सदस्य, उपकुलपति, कुलपति भएर प्रज्ञाप्रतिष्ठानमा लामो समयसम्म सक्रिय रहे।
व्यक्तिगत जीवन
वि.सं. २००४ सालमा उनको जीवनसंगिनी गौरीको निधन भएको थियो।
कृति
उनको काविक यात्राको पहिलो कृति नव मञ्जरी वि.सं. १९९४ सालमा प्रकाशित भएपछिको यात्रा निरन्तर छ। गौरी राष्ट्रकवि माधव घिमिरेद्वारा लेखिएको शोककाव्य हो। साझा प्रकाशनले वि.सं. २०१५ सालमा प्रकाशित गरेको यस काव्यमा १२ उपशीर्षकमा लेखिएका कविताहरू संग्रहित छन्।
माधव घिमिरेद्वारा लेखिएका कृतिहरू
नव मञ्जरी
गौरी (शोककाव्य)
मालती मङ्गले (गीतिनाटक)
हिमालपारि हिमालवारि (गीतिनाटक)
राजेश्वरी
इन्द्रकुमारी
राष्ट्रनिर्माता
किन्नर(किन्नरी(गीतसङ्ग्रह)
चारु चर्चा (निबन्ध)
आफ्नो बाँसुरी आफ्नै गीत (निबन्ध)
सम्मान तथा पुरस्कार
राष्ट्रकवि माधव प्रसाद घिमिरेलाई वि.सं.२०६७ सालमा पद्यश्री साधना सम्मान पुरस्कार प्रदान गरिएको थियो। उहाँलाई वि.सं.२०७५ मा महा उज्ज्वल पदकबाट सम्मानित गरिएको थियो ।
