चिलास – पाकिस्तानको लोकप्रिय बाबुसर सडकमा सोमबार अचानक बादल फुटेर आएको बाढी र पहिरोमा कम्तीमा तीनजनाको मृत्यु भएको र एक जना घाइते भएको पुष्टि भएको छ। यस घटनाले ठूलो मात्रामा उद्धार कार्यको सुरुवात गरेको छ र दर्जनौं पर्यटकहरू फसेका छन्।
यो विनाशकारी घटना दिउँसो ३:३० बजे भएको हो, जसले गिल्गित-बाल्तिस्तानको दियामेर जिल्लामा जाल देखि दियुङसम्म ७–८ किलोमिटर लम्बाई गम्भीर रूपमा प्रभावित पारेको छ। अचानक बादल फुटेपछि अधिकारीहरूका अनुसार भारी पहिरो, ढुङ्गा खसेर र मलबाका कारण १४ देखि १५ वटा ठूला अवरोधहरू सिर्जना भएका छन्।
"चिलास क्षेत्रीय मुख्यालयमा तीनजनाको शव प्राप्त भएको छ, एकजना घाइते व्यक्ति उपचाररत छ," राष्ट्रिय प्रकोप व्यवस्थापन प्राधिकरण (एनडीएमए) ले एक वक्तव्यमा भनेको छ। "विभिन्न स्थानमा फसेका पर्यटकहरूलाई उद्धार गरिएको छ।"
अकस्मात् आएको बाढीले खैबर पख्तुनख्वालाई गिल्गित-बाल्तिस्तानसँग जोड्ने र गर्मी महिनाहरूमा हजारौं पर्यटकहरूलाई आकर्षित गर्ने रमणीय बाबुसर सडकको कनेक्टिभिटी पूर्ण रूपमा काटेको छ। काराकोरम राजमार्ग (केकेएच) पनि लाल पारही र तत्ता पानीमा अवरुद्ध छ, जबकि बाबुसर सडक पूर्णतया बन्द रहेको छ।
अधिकारीहरूले भने कि १० देखि १५ वटा गाडीहरू हाल बाढी प्रभावित नालाहरू र पहिरो क्षेत्रमा फसेका छन्, केही रिपोर्टहरूले ८ वटासम्म पर्यटक गाडीहरू तीव्र पानीले बगाएको हुन सक्ने सुझाव दिएका छन्।
आपतकालीन उद्धारकर्ताहरूले प्रभावित मार्गका विभिन्न स्थानहरूबाट फसेका पर्यटकहरूलाई उद्धार गर्न तत्काल उद्धार अभियान सुरु गरे। गर्ल्स डिग्री कलेज र स्थानीय प्रहरीले उपलब्ध गराएको यातायातले उनीहरूलाई चिलासमा सुरक्षित आवासमा सार्न मद्दत गर्यो।
उपायुक्त र प्रहरी उपरीक्षक दियामेर लगायतका स्थानीय अधिकारीहरूले प्रकोप स्थलको भ्रमण गरे तर ठूला ढुङ्गाका भण्डारहरूले सिर्जना गरेको दुर्गम भूभागका कारण उनीहरूको मूल्याङ्कन रोकिनु परेको थियो।
खोज तथा उद्धार टोलीहरूले बाँचेकाहरूलाई पत्ता लगाउन स्निफर कुकुरहरू प्रयोग गरेर यस क्षेत्रमा सक्रिय रूपमा काम गरिरहेका छन्, यद्यपि प्रभावित क्षेत्रको मध्य बिन्दुभन्दा बाहिरको पहुँच अझै गम्भीर रूपमा सीमित छ।
प्रारम्भिक रिपोर्टहरूले सुझाव दिन्छ कि प्रकोपपछि लगभग १५ जना अन्य बेपत्ता छन्, यद्यपि उद्धार कार्यहरू जारी रहेकाले सही संख्या अस्पष्ट छ। अस्थिर मौसमी अवस्था र अस्थिर भूभागले व्यापक खोज प्रयासहरूमा बाधा पुर्याइरहेको छ।
यो घटनाले शिखर सिजनमा पर्यटक सुरक्षाको बारेमा गम्भीर चिन्ता बढाएको छ, किनकि गर्मी महिनाहरूमा हजारौं आगन्तुकहरू यस क्षेत्रका रमणीय पहाडी दर्रा र उपत्यकाहरूमा आउँछन्।
बादल फुटेको प्रभाव तत्काल बाबुसर क्षेत्रभन्दा बाहिर फैलिएको छ। घिजरमा, बिजुलीको प्रहारले चार स्थानहरूमा पहिरो सुरु गराएको छ, जसले धेरै घरहरू, एक स्कूल, सडकहरू र खडा बालीमा क्षति पुर्याएको छ।
यसैबीच, माथिल्लो कोहिस्तानको कान्डिया तहसिलका खोलाहरूमा आएको अकस्मात् बाढीले धेरै घरहरू, पानीका नहरहरू र परम्परागत पानी घट्टहरूलाई क्षति पुर्याएको छ। एक महिला पनि बाढीको पानीले बगाएको छ।
देशको प्रकोप निगरानी निकायले भने कि पाकिस्तानका केही भागहरूमा भारी मनसुन जारी रहेकाले पछिल्लो २४ घण्टामा वर्षा-बाढी सम्बन्धी दुर्घटनामा कम्तीमा पाँचजनाले ज्यान गुमाए। एनडीएमएका अनुसार ताजा मृत्युले जुन २६ देखि हालसम्म कुल ज्यान गुमाउनेको संख्या कम्तीमा २२१ पुर्याएको छ।
मनसुनी वर्षा दक्षिण एसियाको जलवायुको नियमित भाग हो र बाली सिँचाइ र पानी आपूर्ति भर्न आवश्यक छ। तथापि, तिनीहरूको प्रतिकूल प्रभाव हालका वर्षहरूमा द्रुत सहरी विस्तार, कमजोर ढल प्रणाली, र जलवायु परिवर्तनसँग जोडिएका धेरै पटक चरम मौसमी घटनाहरूका कारण बिग्रिएको छ।
४,१७३ मिटरको उचाइमा अवस्थित बाबुसर दर्राले खैबर पख्तुनख्वाको कागान उपत्यकालाई गिल्गित-बाल्तिस्तानको चिलास जिल्लासँग जोड्छ र स्थानीय र पर्यटक दुवैका लागि महत्वपूर्ण यातायात लिङ्कको रूपमा काम गर्छ।
अधिकारीहरूले यात्रुहरूलाई अवस्था स्थिर नहुञ्जेल र सडक सफाई अभियानहरू पूरा नहुञ्जेल यस क्षेत्रबाट बच्न सल्लाह दिएका छन्। पाकिस्तान मौसम विज्ञान विभागले आगामी दिनहरूमा उत्तरी क्षेत्रहरूमा निरन्तर भारी वर्षाको चेतावनी जारी गरेको छ।
