मस्कट, ओमान – अन्तर्राष्ट्रिय हवाई यातायात संघ (IATA) को आधिकारिक डाटा आधारित हेन्ली पासपोर्ट सूचकांक (Henley Passport Index) का अनुसार, ओमानले २०२५ को पहिलो छ महिनामा ४ स्थान उक्लिएर ५६औं स्थान हासिल गरेको छ। २०२४ मा ओमान ६०औं स्थानमा थियो, जहाँ यसका नागरिकहरू ८६ देशमा भिसा नलिई यात्रा गर्न सक्थे। अहिले यो संख्या बढेर ८८ पुगेको छ।
यो सूचकांकले विश्वका पासपोर्टहरूलाई नागरिकहरूले भिसा नलिई कति देशमा प्रवेश गर्न सक्छन् भन्ने आधारमा क्रमबद्ध गर्छ।
संयुक्त अरब इमिरेट्स (यूएई) ले धेरै वर्षदेखि उच्च प्रगति गर्दै आएको छ। पछिल्लो १० वर्षमा यसले ३४ स्थान उक्लिएर ४२औंबाट आठौं स्थानमा पुगेको छ। यो मात्र हो जसले टप १० मा प्रवेश गर्न सफल भएको छ। यस्तै, चीनले पनि २०१५ देखि ३४ स्थान उक्लिएर ९४औंबाट ६०औं स्थानमा पुगेको छ। यो विशेष उपलब्धि हो किनभने चीनले अहिलेसम्म युरोपियन शेंगेन क्षेत्रमा भिसा-मुक्त पहुँच पाएको छैन।
२०२५ मा चीनले बहराइन, कुवेत, ओमान, साउदी अरब लगायत गल्फ सहयोग परिषद (GCC) का देशहरू र अर्जेन्टिना, ब्राजिल, चिली, पेरू, उरुग्वे जस्ता दक्षिण अमेरिकी देशहरूलाई भिसा-मुक्त यात्राको सुविधा दिएको छ।
GCC मा यूएई अगाडि, ओमान पछि
GCC देशहरूमा यूएई सबैभन्दा अगाडि छ, जसले १८४ देशमा भिसा नलिई यात्रा गर्न सक्छ। यसपछि कतार (४७औं, ११२ देश), कुवेत (५०औं, १०० देश), साउदी अरब (५४औं, ९१ देश) र बहराइन (५५औं, ९० देश) छन्।
ब्रिटेन र अमेरिकाको पासपोर्ट शक्तिमा निरन्तर कमी आइरहेको छ। २०१५ मा ब्रिटेन र २०१४ मा अमेरिका विश्वको सबैभन्दा शक्तिशाली पासपोर्ट थिए, तर अहिले क्रमशः छैटौं र दसौं स्थानमा छन्। ब्रिटेनले १८६ देशमा भिसा-मुक्त यात्रा गर्न सक्छ भने अमेरिकाले १८२ देशमा मात्र सक्छ। अमेरिका पहिलो पटक टप १० बाट बाहिरिने अवस्थामा छ।
भारतले पछिल्लो ६ महिनामा ८ स्थान उक्लिएर ८५औंबाट ७७औं स्थानमा पुगेको छ, तर यसले मात्र २ नयाँ देशहरू थपेको छ (जम्मा ५९ देश)। यस्तै, साउदी अरबले सबैभन्दा बढी (४) नयाँ देशहरू थपेको छ।
सिङ्गापुर विश्वको सबैभन्दा शक्तिशाली पासपोर्ट हो, जसले १९३ देशमा भिसा नलिई यात्रा गर्न सक्छ। जापान र दक्षिण कोरिया दोस्रो स्थानमा छन् (१९० देश)। युरोपेली देशहरूले टप ५ मा कब्जा जमाएका छन्।
अफगानिस्तान सबैभन्दा कमजोर पासपोर्ट हो, जसले मात्र २५ देशमा भिसा नलिई यात्रा गर्न सक्छ। यसले शीर्ष र तल्लो पासपोर्ट बीच १६८ देशको ठूलो अन्तर देखाउँछ।
यसरी, पासपोर्ट शक्तिमा विश्वभर उतारचढाव देखिन्छ, जहाँ एसियाली र युरोपेली देशहरू अगाडि छन् भने अमेरिका र ब्रिटेन पछि हट्दै छन्।
