नेपालगञ्जको पहिलो ऐतिहासिक महेन्द्र पुस्तकालय उचित रेखदेखको अभावमा धरासायी बन्दै गएको छ । पुस्तकालय सञ्चालक समितिको अध्यक्षमा २२ वर्षदेखि एकै व्यक्तिको एकछत्र रजाइँ भएकाले पनि यो धरासायी बन्दै गएको हो । विसं २०५४ मा कन्हैयालाल टण्डनले अध्यक्षको जिम्मेवारी पाएपछि सञ्चालक समितिको चुनाव नै भएको छैन ।
नेपालगञ्जका वरिष्ठ साहित्यकार प्राज्ञ सनत रेग्मीले भने, “टण्डनजीको निरङ्कुश प्रवृत्तिका कारण पुस्तकालय एक पाइला पनि अघि बढ्न सकेन र अहिले धरासायीको अवस्थामा पुगेको छ ।” कार्यसमितिको एक कार्यकाल दुई वर्षको भए पनि २२ वर्षदेखि टण्डन नै अध्यक्ष छन् । “उनले चुनाव गराउने नै आँट गर्नुभएन”, प्राज्ञ रेग्मीको गुनासो छ ।
आफ्नो कमजोरी स्वीकार्दै अध्यक्ष टण्डन भन्छन्, “मैले पदबाट राजीनामा दिने सोच बनाएको छु, केही दिनभित्रै मेरो राजीनामा आउँछ ।” सो पुस्तकालय अहिले नाम मात्रको छ । भवन आप्mनै भएर पनि जीर्ण अवस्थामा छ । पुस्तकालयमा समयसापेक्ष पुस्तकहरु नै छैनन् । पुस्तकालयमा अध्ययन गर्न जानेको सङ्ख्या औँलामा गन्न सकिन्छ ।
यो पुस्तकालय विसं २००३ मा स्थापना भएको हो । त्यतिबेलाका युवाहरुले शिक्षा तथा पठनशीलताको विकास गर्ने उद्देश्यले पुस्तकालयको स्थापना गरेका थिए । पुस्तकालयमा आजीवन र साधारण सदस्य रहने व्यवस्था छ । तिनै सदस्यबाट सञ्चालक समिति चयन हुने गर्छ । वर्तमान अध्यक्ष टण्डन अघिसम्म व्यवस्थित तथा लोकतान्त्रिक पद्दतिबाट चलेको पुस्तकालय त्यसपछि उहाँको पदलोलुपताका कारण धरासायी बन्दै गएको प्राज्ञ रेग्मीको आरोप छ ।
ज्ञानको भण्डारका रूपमा स्थापना गरिएको पुस्तकालय अहिले बेकामको देखिएको छ । पुस्तकालयलाई झन उपयोगी बनाउनुपर्नेमा जीर्ण हुँदै गएकोप्रति नेपालगञ्जका शिक्षाप्रेमीले चिन्ता र चासो व्यक्त गर्न थालेका छन् ।
